Tại sao cân nặng lại quan trọng khi uống thuốc?

Thông tin về bệnh nhân giúp các bác sĩ lựa chọn thuốc, liều lượng và đường dùng thích hợp. Một thông tin quan trọng về bệnh nhân đó là trọng lượng của bệnh nhân, thông tin này đặc biệt quan trọng vì nó thường được sử dụng để tính liều lượng thích hợp của thuốc (ví dụ: mg / kg, mcg / kg, mg / m2). Liều lượng thuốc theo quy định có thể khác nhiều so với liều lượng tính theo trọng lượng thực tế của bệnh nhân, bởi trọng lượng bệnh nhân có thể thấp hoặc cao hơn với trọng lượng chuẩn.

Thông tin về bệnh nhân giúp các bác sĩ lựa chọn thuốc, liều lượng và đường dùng thích hợp. Một thông tin quan trọng về bệnh nhân đó là trọng lượng của bệnh nhân, thông tin này đặc biệt quan trọng vì nó thường được sử dụng để tính liều lượng thích hợp của thuốc (ví dụ: mg / kg, mcg / kg, mg / m2). Liều lượng thuốc theo quy định có thể khác nhiều so với liều lượng tính theo trọng lượng thực tế của bệnh nhân, bởi trọng lượng bệnh nhân có thể thấp hoặc cao hơn với trọng lượng chuẩn.

Bệnh nhân ung thư, người cao tuổi và trẻ em/ trẻ sơ sinh có nguy cơ gặp phải các tác dụng phụ của thuốc cao hơn vì họ có thể dễ bị tác động của sai sót về cân nặng, bởi cân nặng của họ có thể thay đổi thường xuyên trong một thời gian ngắn. Các công thức như công thức Cockcroft-Gault và Harris-Benedict đều được tính toán dựa trên trọng lượng chính xác của bệnh nhân. Cả chiều cao và cân nặng đều cần thiết để sử dụng chụp ảnh nomogram nhằm xác định diện tích bề mặt cơ thể và chỉ số khối cơ thể.

Trọng lượng của một bệnh nhân là thông tin quan trọng vì nó thường được sử dụng để tính toán liều lượng thuốc thích hợp. Khi lỗi tính toán liều lượng thuốc phát sinh do trọng lượng bệnh nhân không chính xác hoặc không rõ, liều lượng thuốc được kê đơn có thể khác đáng kể so với liều lượng phù hợp.

Gần 480 báo cáo sự kiện được gửi cho Cơ quan An toàn Bệnh nhân Pennsylvania đã đề cập cụ thể đến các lỗi thuốc do sự cố trong quá trình lấy, lập hồ sơ và / hoặc truyền đạt cân nặng của bệnh nhân. Đơn vị được đề cập thường xuyên nhất trong các báo cáo là khoa cấp cứu. Tất cả các loại thuốc thường được đề cập có thể được định lượng dựa trên cân nặng của bệnh nhân (tức là, liều lượng dựa trên cân nặng) và 5 trong số 10 loại thuốc hàng đầu là những loại thuốc cấp cứu.

Một số lỗi sai thường gặp liên quan đến cân nặng của bệnh nhân bao gồm:

• Lỗi xảy ra khi lấy cân nặng của bệnh nhân: nhiều vấn đề có thể xảy ra khi bác sĩ chăm sóc sức khỏe cố gắng lấy cân nặng của bệnh nhân. Một trong những vấn đề như vậy xảy ra khi bệnh nhân đến viện. Có những lúc bệnh nhân đến bệnh viện không được cân.

Ví dụ, nếu một bệnh nhân nhập viện cấp cứu, không phải xe cấp cứu đưa đến, hoặc không thể thông báo được cân nặng của mình. Các đơn vị chăm sóc cũng có thể không được cung cấp các loại cân thích hợp để cân bệnh nhân. Trong những tình huống này, các bác sĩ sẽ phải ước tính trọng lượng của bệnh nhân, việc ước tính trọng lượng thường không chính xác.Một vấn đề khác nảy sinh khi các bác sĩ giả định một trọng lượng được ghi chép lại là chính xác và không kiểm tra lại. Ví dụ, khi bệnh nhân được chuyển từ cơ sở này sang cơ sở khác hoặc giữa các đơn vị trong cơ sở, bác sĩ thường cho rằng trọng lượng ghi trong bệnh án là chính xác. Sau đó, họ quyết định rằng không cần phải cân lại bệnh nhân, dẫn đến việc tính toán liều lượng thuốc sau này không chính xác.

• Lỗi ghi số liệu: việc cân và ghi lại trọng lượng của bệnh nhân theo đơn vị pound dẫn đến việc phải tính trọng lượng thành kg sau đó, quy trình này dễ xảy ra sai sót. Từ đó dẫn đến việc tính toán liều lượng thuốc không chính xác. Tuy nhiên, vấn đề lớn hơn là lấy trọng lượng bằng pound sau đó không chuyển đổi được và ghi lại trọng lượng đó theo kg, dẫn đến sai số định lượng gấp hai lần.
• Trọng lượng cơ thể lý tưởng khác với thực tế: lỗi thứ ba, ít được báo cáo hơn liên quan đến trọng lượng bệnh nhân là việc sử dụng không phù hợp trọng lượng cơ thể lý tưởng hoặc trọng lượng cơ thể thực tế với tình trạng của bệnh nhân hoặc loại thuốc cụ thể.

Đối với một số bệnh nhân, thuốc có thể được định lượng theo trọng lượng cơ thể lý tưởng thay vì trọng lượng cơ thể thực tế. Ví dụ, nếu một bệnh nhân bị mất nước, trọng lượng thực tế của họ sẽ thấp hơn trọng lượng cơ thể lý tưởng của họ, và ngược lại, một bệnh nhân béo phì sẽ có trọng lượng cơ thể thực tế lớn hơn trọng lượng cơ thể lý tưởng của họ.

Các biện pháp để giải quyết những vấn đề này bao gồm:

• Cung cấp cho tất cả các đơn vị thiết bị cần thiết để cân bệnh nhân.
• Cân mọi bệnh nhân trong quá trình phân loại hoặc nhập viện.
• Cân bệnh nhân và ghi lại trọng lượng bệnh nhân chỉ tính bằng kilôgam.

Khi bạn sử dụng thuốc, bạn luôn mong đợi rằng nó sẽ an toàn và hiệu quả cho dù cân nặng của bạn là bao nhiêu. Nhưng nếu bạn béo phì, hoặc trong một số trường hợp chỉ là thừa cân, thì liều lượng thông thường của một số loại thuốc có thể không hiệu quả với bạn.

David Bearden, PharmD là chủ nhiệm khoa thực hành dược và là phó giáo sư dược liệu tại Đại học bang Oregon ở Corvallis, cho biết để thuốc hoạt động hiệu quả, chúng cần đạt được nồng độ thích hợp tại các vị trí khác nhau trong cơ thể .

Ông giải thích: Ở những bệnh nhân có trọng lượng cơ thể lớn hơn, thuốc có thể không đạt được mức tối ưu đó, vì có nhiều khối lượng cơ thể hơn để thuốc bão hòa. Những thay đổi khác do béo phì cũng có thể ảnh hưởng đến tốc độ phân hủy thuốc hoặc đào thải thuốc khỏi cơ thể. Sự kết hợp của hai quá trình này có thể tạo ra các vấn đề khi không đủ hoặc quá nhiều thuốc đến được các vị trí cần thiết khi dùng liều tiêu chuẩn cho bệnh nhân béo phì.

Theo Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ, chỉ số khối cơ thể ở mức 25 trở lên được coi là thừa cân, trong khi chỉ số này từ 30 trở lên là béo phì. Ken Fujioka là bác sĩ nội tiết tại Phòng khám Scripps ở San Diego, cho biết các loại thuốc bao gồm insulin, thuốc thay thế testosterone và thuốc cho một số bệnh gan nhất định không hoạt động hiệu quả ở những người béo phì .

2. 1. Thuốc kháng sinh

Bearden đã viết một bài đánh giá, được xuất bản trên tạp chí Pharmacotherapy, cho thấy rằng liều lượng tiêu chuẩn của một số loại kháng sinh là không đủ ở những người béo phì và có thể không hiệu quả.

Các bác sĩ đang thu thập thêm dữ liệu để giúp hiểu được liều lượng thích hợp cho tất cả bệnh nhân, đặc biệt là với sự thay đổi của vi khuẩn đề kháng với thuốc kháng sinh trên toàn thế giới. Có bằng chứng cho thấy liều lượng tiêu chuẩn không đủ ở những người béo phì bị nhiễm trùng nặng. Điều này đã dẫn đến những thay đổi về liều lượng khuyến cáo để ngăn ngừa nhiễm trùng ở những người béo phì phải phẫu thuật.

2. 2. Thuốc hỗ trợ sinh sản

Một nghiên cứu được công bố vào năm 2014 trên Tạp chí Nội tiết Lâm sàng và Chuyển hóa cho thấy rằng loại thuốc đối kháng hormon giải phóng gonadotropin (GnRH), được sử dụng để kích trứng trong quá trình thụ tinh trong ống nghiệm, có tác dụng quá nhanh ở bệnh nhân thừa cân.Khi điều này xảy ra, có nguy cơ não có thể báo hiệu buồng trứng giải phóng trứng trước khi chúng có thể được thu thập. Đây có thể là lý do khiến phụ nữ thừa cân và béo phì có tỷ lệ chu kỳ IVF không thành công cao hơn phụ nữ có cân nặng bình thường.

Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh Hoa Kỳ báo cáo rằng béo phì có liên quan đến hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS). Phụ nữ bị mắc phải hội chứng này thường không rụng trứng thường xuyên. Một loại thuốc thường được sử dụng để kích thích rụng trứng, được gọi là Clomid hoặc Serophene (clomiphene citrate), đôi khi không hoạt động tốt ở phụ nữ béo phì bị hội chứng buồng trứng đa nang. Theo Hiệp hội Y học Sinh sản Hoa Kỳ, giảm cân có thể giúp bạn cải thiện khả năng mang thai khi dùng thuốc.

2. 3. Thuốc tránh thai

Thuốc tránh thai là một hình thức hiệu quả ngừa thai nhưng nó có thể không đáng tin cậy ở những phụ nữ béo phì. Một nghiên cứu cho thấy thuốc tránh thai phải mất gấp đôi thời gian để đạt được mức tối ưu ở phụ nữ béo phì, khiến họ có nguy cơ mang thai ngoài ý muốn.

2.4. Thuốc tránh thai khẩn cấp

Một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Contraception cho thấy thuốc tránh thai khẩn cấp được dùng để giúp tránh thai vài ngày sau khi quan hệ tình dục không được bảo vệ, có thể không có tác dụng ở phụ nữ thừa cân và béo phì. Cơ hội mang thai đối với phụ nữ béo phì cao hơn gấp ba lần so với phụ nữ có cân nặng bình thường, và thậm chí còn cao hơn ở những phụ nữ sử dụng công thức tránh thai có chứa levonorgestrel.

Một giải pháp thay thế đáng tin cậy cho phụ nữ với bất kỳ trọng lượng nào là vòng tránh thai. Khi vòng tránh thai được đưa vào tử cung trong vòng năm ngày, nó sẽ đạt hiệu quả ngừa thai lên đến 99%.

Mặt khác, một số loại thuốc có thể góp phần gây béo phì. Theo Tiến sĩ Fujioka, mặc dù không có bằng chứng nào cho thấy nhưng thuốc chống trầm cảm và một số loại thuốc điều trị tâm thần khác hoạt động kém hiệu quả hơn ở những người béo phì, nhưng những loại thuốc này có thể gây tăng cân.

Trước đây, các nghiên cứu về thuốc thường không tập trung vào những người béo phì. Nhưng điều này đang thay đổi vì tỷ lệ dân số thừa cân đang tăng lên. Điều này có thể cung cấp cho các bác sĩ cái nhìn sâu sắc hơn về liều lượng thuốc chính xác hơn trong tương lai.

Tính toán hàm lượng thuốc theo trọng lượng cơ thể là một trong những cách tính liều lượng thuốc của đa phần các loại thuốc hiện nay. Chính vì vậy trọng lượng của bệnh nhân là một thông tin vô cùng quan trọng để bác sĩ ra chỉ định về loại thuốc, liều lượng và đường dùng thích hợp.

Nguồn tham khảo: patientsafety.pa.gov; everydayhealth.com